Jadwiga Andegaweńska
Data urodzina przyszłej królowej nie została odnotowana w źródłach i może być ustalona jedynie na podstawie danych pośrednich.
Urodziła się między 3 października 1373 a 18 lutego 1374 w Budzie. Zmarła 17 lipca 1399 w Krakowie.
Była najmłodszą córką Ludwika Węgierskiego i Elżbiety Bośniaczki,
Król Polski od 1384, święta Kościoła katolickiego, patronka Polski.
Królewna otrzymała imię chrzestne na cześć św. Jadwigi Śląskiej, której kult wówczas mocno się rozwijał albo po prababce Jadwidze, żonie Władysława Łokietka.
W dokumentach z epoki imię Jadwigi zapisywano jako Adviga, Hedviga (Heduiga), Hedvigis (Hedwigis, Heduigis), Hedwig.
Jadwigę od dzieciństwa przygotowywano do pełnienia roli królowej poprzez wykształcenie.
Pobyt w środowisku kulturalnym dworu w Budzie sprawił, że Jadwiga posiadła umiejętność czytania, znajomość języków obcych, zamiłowanie do lektury,
muzyki, sztuki i nauki.
15 czerwca 1378 została zaręczona z ośmioletnim Wilhelmem z dynastii Habsburgów.
Odbyła się nawet ceremonia zaręczyn mających charakter formalnego ślubu pomiędzy dziećmi (sponsalia de futuro). Nie był to jednak kontrakt nierozerwalny.
Na zjeździe w Radomsku obrano Jadwigę Andegaweńską królem Polski. Jesienią 1384 przybyła z Węgier do Polski.
16 października tego roku w Krakowie została koronowana przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Bodzantę na króla Polski.
Wobec jej małoletności ster rządów w państwie dzierżyli możnowładcy małopolscy, pozostający w kontakcie z jej matką Elżbietą Bośniaczką.
11 stycznia 1386 w Wołkowysku panowie polscy oznajmili Jagielle, że Jadwiga zgodziła się zostać jego żoną.
Królowa odwołała publicznie swoje sponsalia z Wilhelmem. Jagiełło przybył do Krakowa, gdzie 15 lutego 1386 przyjął chrzest.
18 lutego Jadwiga i Jagiełło uroczyście zawarli związek małżeński w katedrze na Wawelu.
Na wiosnę 1387 Jadwiga stanęła na czele wyprawy rycerstwa polskiego, której celem była rewindykacja zajętej przez Węgrów Rusi Czerwonej.
8 marca 1387 potwierdziła przywileje dla Lwowa, gwarantując mu prawo składu. Tam też 26 września 1387 złożył jej hołd lenny hospodar mołdawski Piotr I.
W 1397 w Inowrocławiu odbyła zjazd z wielkim mistrzem krzyżackim Konradem von Jungingenem w celu wynegocjowania powrotu do korony ziemi dobrzyńskiej.
Jadwiga na swoim dworze skupiła elitę intelektualną Polski (Piotr Wysz, Mateusz z Krakowa, Hieronim z Pragi).
Zleciła pierwsze w naszej historii tłumaczenie Księgi Psalmów na język polski (zachował się po dziś dzień egzemplarz tego dzieła znany jako "Psałterz floriański").
Fundowała wiele nowych kościołów oraz uposażała już istniejące klasztory. Opiekowała się szpitalami.
W 1397 założyła bursę dla polskich i litewskich studentów przy Uniwersytecie Karola w Pradze.
W tym też roku uzyskała zgodę papieża na utworzenie fakultetu teologii na Akademii Krakowskiej.
22 czerwca 1399 roku urodziła córkę Elżbietę Bonifację, która zmarła 13 lipca 1399 roku.
Sama Jadwiga zmarła cztery dni później prawdopodobnie na gorączkę połogową.
W testamencie zapisała swój majątek Akademii Krakowskiej.
Kiedy w latach 80. XX wieku otworzono jej grobowiec, znajdujący się w Katedrze Wawelskiej, stwierdzono, że klejnoty grobowe wykonane były ze skóry i drewna.
Jadwiga uprawiała działalność charytatywną ufundowała szpital w Bieczu, uposażyła szpitale w Sandomierzu i Sączu oraz otoczyła opieką liczne inne szpitale miejskie
i klasztorne, w tym szpital św. Jadwigi Śląskiej w Krakowie na Stradomiu.
Wykazywała wrażliwość nie tylko na biedę materialną, ale stawała również w obronie ludzkiej godności: do króla Władysława Jagiełły, kompensującego pieniędzmi krzywdę chłopów miała powiedzieć: "A któż im łzy powróci?".
Po śmierci Jadwigę otoczono kultem. 31 maja 1979 Jadwiga została beatyfikowana przez zatwierdzenie kultu, a kanonizowana 8 czerwca 1997.
W obu przypadkach osobiście Jan Paweł II ogłosił ją odpowiednio błogosławioną i świętą.
W ikonografii św. Jadwiga przedstawiana jest w stroju królewskim.
Jej atrybutem są buciki, z czym związana jest legenda:
Przy budowie kościoła NMP na Piasku, który istnieje do dziś, królowa Jadwiga sama doglądała robót.
Pewnego dnia jej czujne oko dojrzało kamieniarza, który był smutny.
Kiedy zapytała o powód, odpowiedział, że w domu zostawił ciężko chorą żonę, boi się, że go zostawi z drobnymi dziećmi, a nie ma pieniędzy na lekarza.
Królowa, nie namyślając się, oderwała ze swego bucika złotą klamrę, wysadzaną drogimi kamieniami, i oddała ją robotnikowi, aby zapłacił dla lekarza.
Nie zauważyła tylko, że stopę położyła na kamieniu oblanym wapnem.
Odbity ślad bucika wdzięczny kamieniarz obkuł dokoła i wraz z kamieniem wmurował w zewnętrzną ścianę świątyni. Do dzisiaj można go oglądać.
W 1987 r. relikwie królowej Jadwigi umieszczono w północno-wschodniej części Katedry na Wawelu w mensie ołtarza z czarnym krucyfiksem, z którego według legendy przemówił do bardzo młodej wówczas dziewczyny Chrystus, doradzając jej ślub z Jagiełłą. Neogotycki nagrobek pozostał pusty.
18 października 2009 w Budapeszcie odsłonięto i poświęcono pierwszy pomnik św. Jadwigi na Węgrzech.
33-333 Ptaszkowa
Ptaszkowa 495